Żagle sztormowe - wszystko co powinieneś/powinnaś wiedzieć

Żagle sztormowe - dlaczego są niezbędne?

To jest takie dość przewrotne pytanie, ponieważ żagle sztormowe nie są konieczne na każdym jachcie. Wszystko zależy od naszej definicji żeglarstwa. Możemy żeglować tylko po jeziorach i w gorszą pogodę od razu skierować się do brzegu albo wybierać się w przybrzeżne rejsy w ładny weekend. W obu przypadkach nie będziemy mieć potrzeby kupowania żagli sztormowych. 

To kiedy powinniśmy zainwestować w żagle sztormowe?

Na pewno na dłuższe rejsy, ponieważ nie jesteśmy w stanie uzyskać dokładnej prognozy pogody na dłużej niż 48 godzin. W tym przypadku lepiej podchodzić do tematu zgodnie z zasadą, że lepiej mieć i nie wykorzystać niż nie mieć i żałować. W końcu na szali stawiamy bezpieczeństwo nasze i naszej załogi. O rejsach typowo wyprawowych w trudne i odległe rejony mam nadzieję, że nie muszę wspominać - liczę na to, że żeglarze doskonale znają warunki, jakie tam na nich czekają i z wyprzedzeniem myślą o zabezpieczeniu jachtu podczas sztormu. 

Z czego szyje się żagle sztormowe?

Przy żaglach sztormowych stawiamy na wytrzymałość. Używamy dakronu o wysokiej gramaturze 400 g/m2. Dzięki temu żagiel jest sztywny, ciężki i odporny na rozdarcia. Producenci materiałów żaglowych oferują specjalnie barwioną na pomarańczowo tkaninę, ponieważ jaskrawy kolor jest dobrze widoczny w nocy lub w złej pogodzie, co dodatkowo poprawia nasze bezpieczeństwo. 

Jak wygląda zestaw sztormowy?

Na zestaw sztormowy składają się dwa żagle: trajsel oraz fok sztormowy. Trajsel stawiamy zamiast grota, a fok sztormowy zastępuje standardowy żagiel przedni.

Trajsel

Jest to niewielki trójkątny żagiel, który stawiamy w likszparze masztu. Część masztów ma dwie likszpary - jedną na grota, a drugą właśnie na trajsel. Jest to duże ułatwienie, gdyż dzięki temu nie musimy wypinać pełzaczy lub wózków grota, co w cięższych warunkach nie jest najprzyjemniejszą pracą. Lik dolny żagla jest zawsze wolny, a róg szotowy wpina się w bom lub prowadzi szoty bezpośrednio do bloczków w kokpicie. 

Fok sztormowy

Od zwykłego foka odróżnia go kształt - ma zmniejszoną powierzchnię i podniesiony róg szotowy. Dzięki temu fale, które wchodzą na pokład, nie sięgają go i tym samym nie są w stanie go uszkodzić. W liku przednim mogą być klasyczne mosiężne raksy lub rękaw zapinany dookoła zrolowanego żagla na sztywnym sztagu.

Jak używać żagli sztormowych?

Po pierwsze, najważniejsze jest regularne sprawdzanie pogody i obserwowanie otoczenia. Zmniejszanie powierzchni żagli powinno zawsze wyprzedzać pogorszenie warunków. Ważne jest, aby mieć je zawsze przygotowane do użycia. Przed rozpoczęciem rejsu sprawdźmy stan żagli sztormowych, upewniając się, że są one w dobrym stanie technicznym i gotowe do szybkiego użycia w razie potrzeby.

W momencie, gdy zaczynamy odczuwać trudności w utrzymaniu kursu lub gdy wiatr osiąga poziom, który sprawia, że korzystanie z pełnych żagli staje się ryzykowne, nie wahajmy się przed refowaniem. Jeśli jednak to nie pomaga, zmieńmy komplet na żagle sztormowe. Dodatkowo, dla naszego bezpieczeństwa, podczas zmiany żagli koniecznie należy mieć założone szelki i ich używać (wpinać się w nieruchome i wytrzymałe elementy jachtu)!

Warto również monitorować warunki atmosferyczne i dostosowywać żagle sztormowe do zmieniających się warunków. W razie potrzeby dostosujmy ich powierzchnię, zrzucając lub stawiając żagle. Odpowiednie ustawienie żagli sztormowych może również pomóc w utrzymaniu stabilnego kursu.

Bardzo ważne, pamiętajmy o przeszkoleniu zespołu przed rejsem i przygotowaniu załogi do obsługi żagli sztormowych. Skoordynowana praca wszystkich członków załogi jest kluczowa w sytuacjach kryzysowych. Przeprowadzajmy regularne ćwiczenia, aby wszyscy byli zaznajomieni z procedurami i wiedzieli, jak skutecznie i bezpiecznie obsługiwać żagle sztormowe.

Pamiętajmy, że właściwe użycie żagli sztormowych wymaga doświadczenia i umiejętności. Dlatego warto uczestniczyć w specjalistycznych szkoleniach i zasięgać porad doświadczonych żeglarzy. Zawsze postępujmy ostrożnie i rozważnie, dbając o bezpieczeństwo swoje i załogi podczas każdego rejsu.