Osmoza jachtu
Osmoza...
Na stalowych jachtach rdza, na klasycznych próchnica drewna, elektroliza na jachtach aluminiowych, każdy materiał ma swoje predyspozycje do defektów. Niestety nie inaczej ma się sprawa w przypadku laminatów poliestrowo-szklanych.
Osmoza bo o niej mowa to złożony proces chemiczno-fizyczny prawie niewidzialny w początkowej fazie, rozpoczyna się gdy molekuły wody przenikają przez żelkot i żywice penetrując kadłub jachtu. Im dłużej trwa ten proces, tym większa ilość wody gromadzi się wewnątrz, a co za tym idzie pojawiają się coraz większe pęcherze. Niekiedy często w laminacie znajdują się nieprzereagowane substancje, które pochodzą z procesu produkcyjnego. Te rozpuszczalne substancje reagują z wilgocią tworząc roztwór soli, który zbiera się w przestrzeniach między żelkotem a laminatem. Ten kwaśny roztwór starając się rozcieńczyć, wciąga więcej płynu do jamy. Zwiększając swoją objętości tworzą się tzw bąbelki, które stają się widoczne niestety już w bardzo zawansowanej fazie. Proces ten może prowadzić do poważnych uszkodzeń kadłuba, takich jak zmniejszenie wytrzymałości i rozwarstwienie warstw laminatu.
Osmoza - Przyczyny
Niewątpliwie przyczyną powstania osmozy jest to iż laminat nie jest homogeniczny, posiada mikro pęknięcia i pęcherzyki przez które przenika i zalega woda. Proces ten potęguje niska jakość wykorzystanych materiałów, stosowanie tanich żywic, nieodpowiednich mat szklanych, utwardzaczy oraz niewłaściwa technika produkcji. Czynnikami wpływającymi na powstawanie osmozy to zanieczyszczenie wody lub chemikalia. Kolejnym ważnym czynnikiem jest temperatura, gdy woda jest ciepła, ma większą zdolność rozpuszczania soli, co z kolei zwiększa szybkość osmozy.
Metody zapobiegania osmozy
Istnieją różne metody, dzięki którym można zapobiegać powstawaniu osmozy na kadłubie jachtu. Jedną z nich jest stosowanie wysokiej jakości materiałów i dostosowane do nich technologie produkcji. Dzięki temu kadłub będzie miał większą odporność na przenikanie wody i rozpuszczalników. Inną metodą jest ochrona kadłuba przed szkodliwymi wpływami otoczenia, takimi jak słońce, zanieczyszczenia i chemikalia. Jacht należy zimować w suchym miejscu, wolnym od wilgoci i nieczystości, a po każdym rejsie należy go dokładnie oczyścić i zabezpieczyć. Bardzo dobrymi parametrami oraz niską przepuszczalnością wilgoci charakteryzują się farby dwuskładnikowe i to one powinny być zastosowane do naprawy lub zabezpieczenia jachtu. Idealnie sprawdzą się powłoki oparte na żywicach epoksydowych. Warstwę zabezpieczającą z farby epoksydowej można nałożyć zarówno na kilkuletni jacht, który nie ma jeszcze śladów osmozy, jak i na nowa jednostkę, którą właśnie odbieramy. Używając farb dwuskładnikowych epoksydowych, należy zachować nie tylko proporcje mieszania składników, ale przede wszystkim zalecane przez producentów grubości powłok lakierniczych oraz temperatur aplikacji. Należy też korzystać z zalecanych rozcieńczalników. Istotne jest zachowanie odpowiednich przerw pomiędzy nakładaniem kolejnych warstw. Systemy anty-osmozowe stosujemy poniżej linii wodnej, gdzie jednostka ma stały kontakt z wodą oraz 15 cm. ponad linię wody, ponieważ należy pamiętać, że zmienia się obciążenie jednostki oraz zafalowanie.
Jak walczyć z osmozą?
Najlepiej oględziny pod kątem osmozy powinno się przeprowadzać bezpośrednio po wyciągnięciu jachtu z wody. Świeżo wyjęte z wody wybrzuszenia na podwodnym kadłubie można łatwo dostrzec za pomocą silnego światła np. mocnej latarki trzymanej płasko na kadłubie każda elewacja rzuca bowiem cień, i bąbelki są wtedy łatwe do zauważenia. Możemy również wykorzystać aktywną termografię i skan w podczerwieni o wysokiej rozdzielczości- rozwój osmozy można wykryć w wczesnej fazie tego zjawiska nawet bez zewnętrznych oznak. Jeśli zauważymy, już na kadłubie pęcherzyki, oznacza to, że osmoza już się rozpoczęła i sytuacja stała się poważna. Aby zminimalizować szkody, należy jak najszybciej podjąć działania, pierwszym krokiem jest usunięcie wszystkich warstw farby i powłok ochronnych, aby dokładnie ocenić stan laminatu. Kolejnym krokiem jest wykorzystanie specjalnych narzędzi do usuwania pęcherzyków powietrza, otwarcia ich, zeszlifowaniu, wypłukaniu gorącą wodą w celu pozbycia się zalegających rozpuszczalników, gruntownym wysuszeniu – także wewnątrz. Tak przygotowaną powierzchnię szpachlujemy i traktujemy farbami do naprawy osmozy.
Podsumowując, osmoza jest poważnym problemem dla właścicieli jachtów i innych jednostek pływających. Jednakże, zapobieganie i wczesne wykrycie i skuteczne działanie mogą pomóc w minimalizacji szkód i zapobiegać jej powstawaniu. Niestety żadna łódź z tworzywa sztucznego wzmocnionego włóknem szklanym nie jest całkowicie wolna od osmozy
Komentarze
Brak komentarzy
Zostaw swój komentarz